بررسی ریخت‌ شناسی دانه گرده گونه های Medicago درایران

کشور ایران با داشتن 23 گونه از جنس Medicago یکی از مراکز اصلی پیدایش و تنوع گونه‌های این جنس محسوب می‌شود. در میان گونه‌های این جنس تشابه فراوانی از نظر بخش زایشی و صفات مربوط به نیام به چشم می‌خورد که شناسایی تاکسونومیک آن‌ها را با مشکل مواجه ساخته است. در تحقیق حاضر، ویژگی‌های دانه گرده گونه‌های Medicago در ایران به منظور مطالعه روابط گونه‌ها با یکدیگر و استفاده از این صفات در مطالعات سیستماتیک جنس به کمک میکروسکوپ الکترونی SEM بررسی و تجزیه و تحلیل شده است. نتایج نشان داد که دانه گرده عمدتاً از نوع سه شیار روزن و به ندرت 4 تا 6 شیاری است. از منظر استوایی شکل دانه گرده بیضوی تا مستطیلی و یا کروی و از منظر قطبی به اشکال مثلثی نوک کند تا مثلثی سربریده و یا چهار گوش است. تزئینات سطح اگزین در اکثر گونه‌های این جنس از نوع مشبک ( به اشکال سوراخ دار، حفره دار، مشبک نامنظم و اسکوربیولات) و زگیل دار است. گونه M. rigiduloides با داشتن دانه گرده 4 تا 6 شیاری از گونه مشابه M. rigidula که سه شیار روزن دارد با این روش قابل تشخیص خواهد بود وگونه M. tornata نیز بادانه گرده کروی و تزئینات زگیل دار از گونه مشابه M. polymorpha که دانه گرده مستطیلی با تزئینات مشبک دارد به راحتی قابل تفکیک و شناسایی است و بدین ترتیب گونه‌های M. rigiduloides و M. tornata برای اولین بار از ایران گزارش می‌گردند.